چرا با افزایش سن چاق میشویم؟
همیشه در ذهن ما افزایش سن و چاقی با یکدیگر ارتباط داشتهاند. حالا در مطالعهی اخیری که انجام شده است، دانشمندان شواهدی را یافتهاند که پیوند میان پیری و چاقی را اثبات میکند. در ادامه با بیست اسکریپت مگ همراه باشید.
برای بسیاری از افراد، کنترل وزن با بالا رفتن سن چالش برانگیز میشود. حالا مطالعهی جدیدی علت این موضوع را مشخص کرده است؛ با افزایش سن، بافت چربی حالت رکود بهخود گرفته و برداشت و جایگزینی چربی در این بافت کمتر میشود. محققان، طی این مطالعهی جدید که در مؤسسه Karolinska سوئد انجام شده است؛ کشف کردهاند که پیامد رکود در بافت چربی و کاهش جایگزینی لیپیدها در این بافت، راه را برای چاقی هموارتر میکند. در چنین حالتی حتی اگر مقدار کالری مصرفی بیشتر از قبل یا میزان تحرک و فعالیت فیزیکی کمتر از گذشته نشده باشد، باز هم گرایش به چاقی بیش از قبل خواهد بود. این مطالعه در نشریهی Nature Medicine منتشر شدهاست.
در این تحقیقات که ۱۳ سال بهطول انجامید، دانشمندان به مطالعه روی سلولهای چربی ۵۴ نفر از مردان و زنان پرداختند. در آخر دانشمندان متوجه نکتهی جالبی شدند: طبیعتا عدهای از میان زنان و مردان مورد آزمایش افزایش وزن داشتند و عدهای هم کاهش وزن داشتند، اما صرفنظر از افزایش یا کاهش وزن افراد، رکود در بافت چربی و کاهش برداشت و ذخیرهی مجدد لیپیدها در این بافتها در همهی افراد مورد آزمایش مشهود بود.
علاوهبر این، طبق مطالعهای که با همکاری محققان دانشگاه اوپسالا در سوئد و دانشگاه لیون در فرانسه انجام شد، مشخص شد افرادیکه با مصرف کالری کمتر حاضر به جبران وضعیت رکودی در بافتهای چربی خود نبودند، بهطور میانگین ۲۰ درصد به وزن آنان افزوده شد.
همچنین، محققان به مطالعه روی ۴۱ زن که تحت عمل جراحی باریاتریک قرار گرفته بودند پرداخته و میزان تأثیر این عمل جراحی را در وضعیت بافت چربی این افراد طی ۴ تا ۷ سال پس از انجام این عمل جراحی بررسی کردند. در این بررسیها مشخص شد که زنانی که پیش از عمل جراحی نرخ جایگزینی چربی پایینتری داشتند، پس از انجام عمل جراحی در کنترل وزن موفقتر بودند. زیرا، نرخ جایگزینی چربی در آنان پس از عمل جراحی افزایش یافت. اما آندسته از زنانی که در آزمایش نرخ بالایی از جایگزینی چربی را ثبت کرده بودند، پس از عمل جراحی هم نرخ جایگزینی چربی آنان کماکان ثابت باقی مانده و کنترل وزن برای آنان سختتر بود. محققان برای توجیه این پدیده گفتهاند که احتمالا بافتهای چربی زنانی که نرخ جایگزینی چربی آهستهتری داشتهاند، از حداکثر ظرفیت خود برای جایگزینی چربی استفاده نمیکردند. اما در زنانی که بافت چربی آنان پیش از عمل جراحی نرخ بالایی در جایگزینی چربی داشت از حداکثر ظرفیت خود برای جایگزینی چربی استفاده میکرده است.
پیتر آرنر، استاد گروه پزشکی هاودینژ در مؤسسه کارولینسکا که یکی از مولفین اصلی این مطالعه است، میگوید:
این نتایج برای اولینبار نشان میدهد که فرآیندهای موجود در بافت چربی انسانها با افزایش سن سبب تغییراتی در وزن بدن میشوند که مستقل از سایر عوامل هستند. این اکتشاف میتواند زمینهساز پیشرفت در روشهای مقابله با چاقی باشد.
براساس مطالعات پیشین، ورزش میتواند باعث افزایش سرعت جایگزینی چربی در بافتهای چربی شود. براساس مطالعهی اخیر هم محققان با این ایده موافق بوده و در همین راستا گفتهاند که اگر افراد بهدنبال تقویت نتایج بلندمدت ناشی از عملهای جراحی لاغری هستند، بهترین راه برای رسیدن به این هدف انجام ورزش و داشتن فعالیت فیزیکی است.
کرستی اسپالدینگ، محقق ارشد گروه زیست شناسی سلولی و مولکولی مؤسسه کارولینسکا که از دیگر مولفین اصلی این تحقیق است، میگوید:
امروزه، چاقی و بیماریهای مرتبط با آن تبدیل به یک معضل جهانی شده است و ضرورت درک داینامیک چربیها و عوامل مؤثر در اندازهی بافت چربی در انسانها بیش از گذشته مورد تأکید است.