چرا تصمیم زاکربرگ برای ادغام اینستاگرام و فیسبوک اشتباه است؟

به‌نظر می‌رسد زاکربرگ تصمیم گرفته است اپلیکیشن پرطرفدار اینستاگرام را با فیسبوک ادغام کند. از دیدگاه برخی منتقدان، این تصمیمی نادرست است.

پس از اعلام فیسبوک درباره‌ی اتمام حکومت مستقل واتساپ و اینستاگرام، به‌نظر می‌رسد این شرکت ایده‌ای ندارد که با اینستاگرام چه باید کرد. البته، این به‌معنای آن نیست که فیسبوک نمی‌داند چگونه اینستاگرام را اداره کند. در سال ۲۰۱۲، فیسبوک این پلتفرم را به ارزش یک‌میلیارد دلار خرید و به‌نظر می‌رسد هم‌اکنون اینستاگرام ماهانه بیش از یک‌میلیارد کاربر داشته باشد. بااین‌حال، مسئله این است که مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک، نمی‌تواند درک کند بسیاری از افرادی که از اینستاگرام استفاده می‌کنند، نمی‌خواهند این اپلیکیشن بخشی از فیسبوک باشد.

کاملا روشن است که فیسبوک قصد دارد سه پلتفرم بزرگ خود، اینستاگرام و واتساپ و فیسبوک را در یک پلتفرم ادغام کند. هفته‌ی گذشته، این غول شبکه‌های اجتماعی تأیید کرد می‌خواهد نام‌ اپلیکیشن‌های پرطرفدار اینستاگرام و واتساپ را به‌ترتیب به Instagram by Facebook و WhatsApp by Facebook تغییر دهد. همچنین،بلومبرگ روز چهارشنبه گزارش داد فیسبوک برای ادغام چت فیسبوک مسنجر و اینستاگرام با یکدیگر تلاش می‌کند و مهندسان در حال بازسازی چت اینستاگرام روی فناوری Messenger هستند.

برخی از این تغییرات از منظر کسب‌و‌کار معنا می‌یابند. برای نمونه، چرا دو اپلیکیشن پیام‌رسان مختلف باید وجود داشته باشد، وقتی می‌توان فقط یک اپلیکیشن داشت؟ (البته، اگر واتساپ را به این اپلیکیشن‌ها اضافه کنیم، باید بگوییم سه اپلیکیشن) همچنین، به‌نظر می‌رسد این موضوع کمی احساسی هم باشد. براساس منبع خبری The Information، مدیرعامل فیسبوک از این موضوع عصبانی است که چرا اعتبار این شرکت به‌اندازه‌ی اینستاگرام و واتساپ به‌صورت انفجاری رو به رشد نیست. به‌هرحال، این حرکت نشان‌دهنده‌ی این واقعیت است که فیسبوک از موفقیت اینستاگرام دچار سوءتفاهم اساسی شده است؛ اما چرا فیسبوک حداقل در ایالات متحده با شکست مواجه شده است؟

برندی ننگین

فیسبوک برندی بدنام و ننگین است. کلیک‌بیت، اخبار جعلی، جریمه‌ی پنج‌میلیارد دلاری کمیسیون تجارت فدرال به‌ جرم نقض حریم خصوصی، فاجعه‌ای که در جلسات کنگره به‌نمایش گذاشت، بی‌کیفیت‌بودن و جذاب‌نبودن خدمات به مشتری و از همه مهم‌تر مدیرعاملی که کسی دوستش ندارد، دست‌به‌دست هم دادند تا کاهش چشمگیر استفاده از این پلتفرم را شاهد باشیم. طبق بررسی‌های مؤسسه‌ی تحقیقات بازاریابی ادیسون، تعداد کاربران آمریکایی فیسبوک از سال ۲۰۱۷ به‌بعد، حدود ۱۵ میلیون نفر کاهش یافته است و بیشترین افت در بین کاربران نوجوان و جوان نسل هزاره بوده است.

فیسبوک دیگر اپلیکیشن جذاب و پرطرفداری نیست و اکنون بیشتر شبیه جایی است که به والدین تعلق دارد. با توجه به داده‌های مؤسسه‌ی پژوهشی ادیسون، میانگین سنی کاربران فیسبوک بسیار زیاد است و درحقیقت، تنها بخشی از کاربران فیسبوک در ایالات متحده‌ی آمریکا که رو به‌ رشد هستند، مربوط به جمعیت بیش از ۵۵ سال است. این در حالی‌ است که هر روز به کاربران آمریکایی اینستاگرام اضافه افزوده می‌شود و طبق داده‌های آماری مؤسسه‌ی مذکور، بیشتر افرادی که فیسبوک را ترک می‌کنند، در حال پیوستن به اینستاگرام هستند. نمونه‌ی بارز این جمعیت آماری همین نوجوانان و جوانان نسل هزاره هستند که تعدادشان در اینستاگرام در حال افزایش است.

اگر زاکربرگ اصرار داشته باشد فشار خود را بر فیسبوکی‌‌کردن اینستاگرام (Facebook-ize Instagram) ادامه دهد، احتمال دارد همین کاربران نه‌چندان زیاد را نیز از دست بدهد. کاربران نمی‌خواهند ارتباط تنگاتنگی بین اینستاگرام با فیسبوک وجود داشته باشد. درحال‌حاضر، کاربران جوان از پلتفرم‌های غیرفیسبوکی مانند تیک‌تاک (TikTok) واسنپ‌چت (Snapchat) به‌گرمی استقبال کرده‌اند؛ چراکه مانند فیسبوک لکه‌ی ننگی در کارنامه‌ی خود ندارند.

تجربه‌های مختلف

موضوع اصلی خودِ پلتفرم است. اینستاگرام اپلیکیشن بسیار ساده‌ای است؛ زیرا به‌جز امکان اشتراک‌گذاری تصاویر و ویدئوها، امکان اشتراک‌گذاری لینک‌ها یا مقاله‌ها در آن وجود ندارد. اینستاگرام پلتفرمی بصری است و فقط کافی است این پلتفرم را با فیسبوک مقایسه کنید. در فیسبوک، ستون‌های مختلفی از نوشته‌ها و گزینه‌های متعددی در سمت راست و چپ صفحه دراختیار کاربر قرار دارد؛ اما به‌محض ورود به اینستاگرام بلافاصله تمام تمرکز روی تصاویر قرار می‌گیرد، فقط تصاویر. فیسبوک کاربران را با اعلانیه‌های متعددش در فشاری بی‌امان به مشارکت مجبور می‌کرد. اینستاگرام به‌دلیل جاذبه‌ی دیداری بسیار جذاب است. فیسبوک بیشتر پلتفرمی برای مطالعه محسوب می‌شد و اینستاگرام فقط دیدن و لذت‌بردن. این پلتفرم تجربه کاملا متفاوتی به کاربر می‌دهد.

هیچ گروه بازی یا بازاری در اینستاگرام وجود ندارد. تجربه و هدف اصلی این اپلیکیشن به‌اشتراک‌گذاری یا استفاده‌ی عکس و فیلم است. استوری یکی از محبوب‌ترین ویژگی اینستاگرام نیز در فیسبوک گنجانده شده است و کاربران خواستار وجود قابلیت‌های بیشتر اینستاگرام در فیسبوک هستند تا اینکه بخواهند ویژگی‌های از فیسبوک به آن اضافه شود. حتی مشاهده شده است که کاربران از هر دو پلتفرم به روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. برای برخی از کاربران، فیسبوک اپلیکیشنی برای پیگیری گروه‌ها و جمع‌هایی است که به آن ملحق شدند و حتی گهگاه محلی برای خرید وسایل موردنیاز از فروشگاه فیسبوک‌؛ درحالی‌که، اینستاگرام محلی برای دنبال‌کردن کسانی است که به آن‌ها اهمیت بیشتری می‌دهیم و برایمان مهم هستند. ادغام اینستاگرام و فیسبوک

جای شکی نیست که سرمایه و منابع فیسبوک به اینستاگرام کمک کرده؛ اما زاکربرگ سخت در اشتباه است؛ چراکه اینستاگرام با وجود مالکیت فیسبوک رونق گرفته و نه به‌خاطر آن. ترکیب این دو پلتفرم ایده‌ی بسیار وحشتناکی است؛ اما به‌نظر می‌رسد عمر فیسبوک رو به افول است.